काली हिका चड करून मरणदेवता अशें म्हण्टात, पूण चड अचूकपणान काळ ह्या संस्कृत उतरावयल्यान तें आयलां ताचो अर्थ वेळ . कालीचीं प्रतिमा भिरांकूळ आसता कारण चड करून तिचें चित्रण कापिल्ल्यो तकल्यांचो हार आनी कापिल्ल्या हातांची दोरी जातूंतल्यान रगत वोत्ता, ताजी कापिल्ली तकली वयर धरून, एक पांय घोव शिवाच्या प्रवण आंगाचेर दवरतात. हिब्रू वेदांतली आनीक एक मरणाची काणी समजूंक काली आमकां आदार करता – बायबल.

राक्षसराजा महिषासुरान देवां आड झुजाची धमकी दिली अशें काली पुराणकथांनी सांगलां . देखून तांणी आपल्या तत्त्वांतल्यान काली निर्माण केली. कालीन व्हड रगताच्या स्त्रावांत राक्षस सैन्याच्या पंगडांतल्यान शांत जायनासतना तिच्या वाटेर आशिल्ल्या सगळ्यांचो नाश केलो .झुजाचो पराकाष्ठा म्हळ्यार तिचें राक्षसराजा महिषासुराकडेन जाल्लें झूज आनी ताचो तिणें हिंसक रितीन नाश केलो. कालीन आपल्या विरोधकांक रगताच्या कुडीच्या अवयवांनी नश्ट केलो, पूण सगळ्या रगताच्या मद्यपानाक लागून तिका मरण आनी नाशाचो मार्ग थांबवंक मेळ्ळो ना. शिवान स्वेच्छेनूच झुजाच्या मैदानाचेर निश्चल पडना मेरेन तिका कशी आडावची हाची खात्री देवांक नाशिल्ली. देखून मेल्ल्या विरोधकांची तकली आनी भुजां सजयल्ली काली प्रवण शिवाचेर एक पांय दवरून ताचे कडेन पळयली तेन्नाच तिका परतून भानार आयली आनी नाश सोंपलो.
हिब्रू वेदांतल्या पास्काचो विवरण काली आनी शिव हांचे हे कथेचें प्रतिबिंब आसा. पास्काचें काणयेंत एक देवदूत नोंद केला, जो काली भशेन वायट राजाक विरोध करतना व्यापक मरण हाडटा. शिवान कालीक आडावपाखातीर असुरक्षित स्थिती घेतिल्ल्या भशेन हो मरणाच्या देवदूताक खंयच्याय घरांतल्यान जंय असहाय्य कोंकरूंचो बळी दिल्लो आसता, थंयच्यान आडायतात. हे काली कथेचो अर्थ अहंकार जिखपाकडेन संबंदीत आसा अशें ऋषी सांगतात. नासरेथच्या जेजूच्या येवपाक – येशु सत्संग – आनी ताचो अहंकार सोडून आमच्या वतीन स्वताचो बळी दिवपाची ताची नम्रताय दाखोवनय पास्काचे काणयेक अर्थ आसा . पास्काची काणी जाणून घेवपा सारकी आसा
निसर्ग पास्काचो दीस
आरसी अब्राहामान आपल्या पुताक केल्लो बळी कसो जेजूच्या बळीक दाखोवन दिवपी एक संकेत आशिल्लो तें आमी पळयलें . अब्राहामा उपरांत ताचे वंशज ह्या पुता इसहाका वरवीं, ताका इज्रायल म्हणटाले, ते इजिप्तांत व्हड प्रमाणांत लोक जाले पूण गुलाम जाले.
देखून आमी आतां इज्रायल फुडारी मोजेसान घेतिल्ल्या एका भोव नाटकीय संघर्शाक पावतात जो बायबलांतल्या निसर्गाच्या हिब्रू वेदांत नोंद जाला. अब्राहमाच्या ५०० वर्सां उपरांत, सुमार इ.स.प. मोजेसाक द क्रिएटरान इजिप्ताच्या फारोक (शासक) तोंड दिवपाची आज्ञा केल्ली आनी ताचो परिणाम म्हळ्यार दोगांय मदीं संघर्श जावन इजिप्ताचेर णव प्लेग वा संकश्ट आयले. पूण फारोन इज्रायल लोकांक मुक्त जावंक दिवंक नाशिल्लें देखून देव धावो आनी निमाणो प्लेग हाडपाचे आशिल्लो. धाव्या प्लेगाचो पुराय विवरण हांगा आसा.
10 व्या प्लेगा खातीर इजिप्तांतल्या सगळ्या घरांतल्यान मरणाची देवदूत (आत्मो) वतलो अशें देवान थारायलें. पुराय जमनींतल्या दर एका घरांतलो दरेक पयलो पूत एका विशिश्ट रातीं मरतालो, फकत कोंब्याचो बळी दिल्ल्या आनी त्या घराच्या दाराच्या खांब्यांचेर ताचें रगत रंगयल्ल्या घरांनी उरपी. फारोचो प्रलय, जर ताणें आज्ञापालन केलें ना आनी आपल्या दारांत कोंकरूचें रगत रंगयलें ना जाल्यार ताचो पूत आनी सिंहासनाचो वारसो मरतलो. आनी इजिप्तांतल्या दर एका घरांत पयलो पूत वतलो – बळी दिल्ल्या कोंकरूचें रगत दाराच्या चौकटींचेर रंगयलें ना जाल्यार. इजिप्ताक राश्ट्रीय संकश्टाक तोंड दिवचें पडलें.
पूण कोंकरूचें बळी दिल्ल्या घरांनी आनी दाराच्या खांब्यांचेर ताचें रगत रंगयल्ल्या घरांनी सगळे सुरक्षीत उरतले अशें उतर आसतालें. त्या घराचेर मरणाची देवदूत वतालो. देखून त्या दिसा पास्को अशें म्हण्टाले (कारण सगळ्या घरांचेर कोंकरूचें रगत रंगयल्लें मरण पावलें ).
पास्काचें चिन्न
ही काणी आयकल्ल्या लोकांनी दारांचेर आशिल्लें रगत मरणाच्या देवदूता खातीर एक संकेत आशिल्लें अशें मानतात. पूण 3500 वर्सां आदीं बरयल्ल्या विवरणा वयल्यान घेतिल्लो जिज्ञासू तपशील पळयात.
सर्वेस्परान मोजेसाक म्हणलें … ” … हांव सर्वेस्पर.तुमी आसात त्या घरांचेर [पास्कोच्या कोंकरूंचें] रगत तुमकां एक लक्षण आसतलें आनी जेन्ना हांव रगत पळयतलों तेन्ना हांव तुमचे वयल्यान वतलों.(निर्गम 12:13)
देव दारांतलें रगत सोदतालो आनी तें पळोवन मरण वतलें तरी तें रगत देवा खातीर एक संकेत न्हय. तातूंत एकदम स्पश्टपणान सांगलां, की रगत हें ‘तुमकां एक लक्षण’ आशिल्लें – लोकांक. तशेंच हें विवरण वाचपी आमकां सगळ्यांक हें एक संकेत. पूण तें एक लक्षण कशें? उपरांत सर्वेस्परान तांकां आज्ञा केली:
फुडल्या पिळग्यां खातीर हो दीस टिकपी अध्यादेश म्हणून मनयतात. जेन्ना तुमी देशांत भितर सरतात … हो सुवाळो पळोवचो… तो सर्वेस्पराक पास्काचो बळी’ (निर्गम 12:27)

इज्रायल लोकांक दर वर्सा एकाच दिसा पास्कां मनोवपाची आज्ञा आशिल्ली. ज्यू पंचांग, हिंदू पंचांगासारको चंद्र पंचांग, देखून तो अस्तंती पंचांगापरस मात्सो वेगळो आसून, अस्तंत पंचांगाप्रमाण दर वर्सा सणाचो दीस बदलता. पूण आयज मेरेन म्हळ्यार ३५०० वर्सां उपरांत ज्यू लोक हे घडणुकेचो उगडास करून आनी तेन्ना दिल्ले आज्ञा पाळून आपल्या वर्साच्याच तारखेक पास्कां उत्सव म्हणून मनयतात.
प्रभू जेजू कडेन निर्देशीत करपी पास्काचें चिन्न
इतिहासांतल्यान हो उत्सव मनोवपाक आमी कितें तरी सामकें असामान्य लक्षांत घेवंक शकतात. तुमकां हें सुवार्तेंत लक्षांत येता जंय जेजूक धरपाचो आनी खटलो चलोवपाचो तपशील नोंद केला (त्या पयल्या पास्काच्या प्लेगा उपरांत 1500 वर्सां):
उपरांत ज्यू फुडाऱ्यांनी जेजूक कायफाकडल्यान रोमी राज्यपालाच्या राजवाड्यांत व्हेलो. आतां मेरेन सकाळीं पयलींच जाल्लें आनी विधीपुर्वक अशुध्दताय टाळपा खातीर ते राजवाड्यांत भितर सरले नात, कारण तांकां पास्को खावंक मेळचो अशें दिसतालें. (जुवांव 18:28)
पूण पास्काच्या वेळार तुका एक कैदी सोडपाची तुमची चाल आसा . म्हाका ‘ज्यू लोकांचो राजा’ सोडचो अशें तुका जाय?” (जुवांव 18:39)
म्हणल्यार ज्यू पंचांगांतल्या पास्कोच्या दिसाच जेजूक धरून खुर्सार मारपाक धाडलो. जेजूक दिल्ले पदवींतली एक पदवी अशी आशिल्ली
दुसऱ्या दिसा जुांवान (म्हळ्यार बाप्तिस्मा दिवपी जुांव) जेजूक ताचे कडेन येताना पळेलो आनी म्हणपाक लागलो, “पळयात, देवाचो कोंबडो , जो संवसारांतलें पातक काडून उडयता. होच हांवें म्हणपाचें आशिल्लें ‘म्हज्या फाटल्यान येवपी मनीस म्हाका मातशिल्लो कारण तो म्हजे पयलीं आशिल्लो’”. (जुवांव 1:29-30)
हांगासर आमी पळयतात की पास्काचें नाटक आमकां कशें एक चिन्न. जेजू, ‘ देवाचें कोंकरूं ‘, 1500 वर्सां आदीं जाल्ल्या पयल्या पास्काच्या उगडासाक सगळे ज्यू कोंकरूं बळी दिताले त्या वर्साच्याच दिसा खुर्सार मारलो (म्हळ्यार बळी दिलो) . हाका लागून दर वर्सा परतून जावपी दोन सुटयेचो वर्सुकी वेळ स्पश्ट जाता. ज्यू पास्का उत्सव चड करून दर वर्सा इस्टराच्याच वेळार जाता – एक कॅलेंडर पळयात. (ज्यू पंचांगांतल्या चंद्राचेर आदारिल्ल्या लीप वर्सांच्या चक्राक लागून दर एकुणिसाव्या वर्सा म्हयन्याचो फरक पडटा). हाकाच लागून इस्टर दर वर्सा हालता कारण तो पास्काचेर आदारिल्लो आसता आनी पास्काचो वेळ ज्यू पंचांगा प्रमाण आसता जो अस्तंत पंचांगापरस वेगळें वर्स मेजता.
आतां एक मिनिट विचार करात ‘ चिन्नां ‘ कितें करतात. हांगा सकयल कांय चिन्नां पळोवंक मेळटात.


ध्वज हें भारताचें चिन्न वा प्रतीक. फकत संत्री रंग आनी पांचवो पट्टो आशिल्लो आयत आमकां ‘पळयना’. ना, ध्वज पळोवन आमकां भारताचो विचार येता. ‘गोल्डन आर्क’ ची चिन्न आमकां मॅकडोनाल्ड्साचेर विचार करपाक लायता . नाडालाच्या माथ्याच्या पट्ट्याचेर आशिल्लें ‘√’ हें चिन्न नायकी खातीर आसा . नाडालाचेर हें चिन्न पळयतना आमी तांचो विचार करचो अशें नायकीक दिसता. आमच्या मनांत चिन्न म्हळ्यार आमचें विचार इत्सा आशिल्ल्या वस्तूकडेन व्हरपाखातीर संकेत.
निसर्गाच्या हिब्रू वेदांतल्या पास्काच्या विवरणांत स्पश्टपणान सांगलां की ही चिन्नां लोकां खातीर, रचणार देवा खातीर न्हय (जरी तो अजूनय रगत सोदतलो आनी तें पळयल्यार तें घर सोडटलो). सगळ्या चिन्नां प्रमाण, आमी पास्का कडेन पळयतना आमकां कितें विचार करचो अशें ताका दिसतालें? जेजूच्याच दिसा कोंकरूचो बळी दिवपाचो उल्लेखनीय वेळ आशिल्ल्यान, जेजूच्या बळीक तो एक सुचोवणी .
हांव सकयल दाखयता तशें आमच्या मनांत काम करता. चिन्न आमकां जेजूचो त्याग दाखयता.

त्या पयल्या पास्कांत कोंकरूचो बळी दिलो आनी लोकांक जियेवंक मेळचें म्हणून रगत पातळ्ळें. आनी अशें, जेजूक दाखोवन दिवपी हें चिन्न आमकां सांगपाक आसा की ताका, ‘देवाचें कोंकरूं’, मरणाक बळी म्हणूनय दिल्ले आनी ताचें रगत उडयलें जाका लागून आमकां जिवीत मेळूंक शकतलें .
अब्राहमाच्या चिन्नांत अब्राहमाक आपल्या पुताच्या बळीन परिक्षा जाल्ली सुवात म्हळ्यार मोरिया दोंगर. अब्राहमाचो पूत जियेवंक मेळचो म्हणून एक कोंकरूं मेलें.

मोरिया पर्वत हीच सुवात जंय जेजून त्याग दिल्लो. त्या जाग्याक दाखोवन ताच्या मरणाचो अर्थ आमकां ‘पळोवंक’ तो एक संकेत आशिल्लो . पास्कांत आमकां जेजूच्या बळीक आनीक एक सूचक मेळटा – वर्सांतल्या त्याच दिसाक दाखोवन . कोंकरूचो बळी परत एक फावट वापरतात – तो फकत एका घडणुकेचो योगायोग न्हय हें दाखोवन – जेजूच्या बळीक दाखोवंक. दोन वेगवेगळ्या तरांनी (स्थाना वरवीं आनी वेळा वरवीं) पवित्र हिब्रू वेदांतले दोन म्हत्वाचे उत्सव जेजूच्या त्यागाक सरळ दाखयतात. इतिहासांतल्या हेर खंयचोच मनीस, जाच्या मरणाचेर इतले नाटकीय रितीन अशा समांतरतायेची इतली पूर्वसावळी जाल्या अशें म्हाका दिसना. तुमकां शक्य आसा?
जेजूचो बळी खरेंच देवान नियोजीत केल्लो आनी नेमिल्लो असो आमकां विस्वास मेळचो म्हणून हीं चिन्नां दिल्यांत. जेजूचो बळी आमकां मरणांतल्यान कसो वाचयता आनी पातकांतल्यान आमकां कसो निवळ करता हाची कल्पना करपाक आमकां आदार दिवपी एक दृष्टांत दिवपाक हें आशिल्लें तें मेळोवपी सगळ्यांक देवा कडल्यान दिल्लें दान.